De kracht van de muziek
door Froukje Joosten en Renate van der Hoeven
Zaterdag 9 januari zijn we 2016 begonnen met een goed bezocht ledenconcert vol mooi gespeelde muziek.
De traditie voortzettend die is ingesteld door de vorige voorzitter Martin van der Puijl, opende Froukje Joosten het concert met een toespraak:
Namens het bestuur van VAKiR, wens ik alle aanwezigen – en ook de niet-aanwezige leden en hun dierbaren – een muzikaal 2016!
Muzikaal, dat klinkt als een cliché in een vereniging als de onze. Maar wat ik ermee bedoel is zeker geen cliché. Gisteren las ik in Het Parool een artikel waarin Erik Scherder, neuropsycholoog, vertelde dat samen muziek maken en muziek luisteren bevorderlijk is voor de gezondheid. Het vermindert stress en houdt het brein fit. Als ik jullie een muzikaal jaar toewens, wens ik jullie dus ook direct een gezond jaar toe.
Een tweede effect van muziek maken is het vergroten van het vermogen tot empathie. Dat geldt – lijkt mij – helemaal voor samen muziek maken, wat in VAKiR zo centraal staat. Naar elkaar luisteren, op elkaar afstemmen, aanvoelen waar iemand naartoe wil en opvangen als iemand eruit raakt, is allemaal nodig als je samen musiceert. En het zijn eigenschappen die we in onze huidige barre en opvliegende tijden goed kunnen gebruiken. Als ik jullie een muzikaal jaar toewens, wens ik jullie dus ook een jaar vol empathie toe.
En ten slotte: muziek maken, maakt het ook mogelijk om schoonheid te ervaren. Merlijn Twaalfhoven, de componist zegt het zo*: “Schoonheid bestaat niet in de toekomst. Je ervaart het als het er is, voor je ogen of in gedachten. Er zijn veel dingen mooi, geordend en netjes. Maar het mooiste is niet netjes. Echte schoonheid doorbreekt de orde, verwondert, maakt elektriciteit in je hoofd, stroomt door je lichaam. Het is geen ding, geen voorstelling of muziek maar het onzegbare dat je ervaart als je iets unieks waarneemt, iets wat niet binnen bestaande kaders past en daarom je evenwicht verstoort.” Als ik jullie een muzikaal jaar toewens, wens ik jullie dus ook een jaar vol schoonheid toe.
Het VAKiR- bestuur zal er ook in 2016 weer voor ijveren dat het een muzikaal jaar vol gezondheid, empathie en schoonheid wordt. Door muzikale contacten te organiseren, maar ook door de orde te doorbreken, door iets buiten de bestaande kaders te organiseren, bijvoorbeeld een workshop improvisatie, of een workshop met een Rotterdamse springlevende componist… We hebben daarbij de ideeën van jullie als leden hard nodig. Vandaar dat we jullie binnenkort zullen vragen om via de mail een aantal vragen te beantwoorden over jullie wensen rond VAKiR.
En dan gaan we nu genieten van de muziek!
Deze nieuwjaarswens werd vervolgens meteen geconcretiseerd door het concert dat erop volgde.
Fons Hosman en Marijke Visser namen de toehoorders mee naar de gevoelswereld van de Romantiek door op invoelende wijze drie liederen van Mendelssohn te presenteren. Ben Schueler en Ton Pagie bleven in de Romantiek met de prachtige tweede klarinetsonate van Brahms, zorgvuldig, ingetogen en tegelijkertijd krachtig gespeeld.
Verrassend en nieuw binnen VAKiR was het gitaarduo van Renate van der Hoeven en Wybe Hietbrink met eigentijdse muziek van Ludovico Einaudi en de Braziliaan Celso Machado.
Trio Beet! kon door een blessure van een van de leden het geprogrammeerde pianotrio van Reinecke helaas niet ten gehore brengen. Carien Dagnelie en Margreet Kluit losten dit met veel creativiteit en verve op. Zij presenteerden als Duo Varia een Nocturne van Georg Goltermann en de Danse Rustique van William Squire. Met name tijdens het laatste stuk moesten sommige toehoorders de neiging onderdrukken om mee te gaan dansen!
Marianne van den Heuvel en Geert Woltjer sloten het programma af met intens en indringend gespeelde liederen van Purcell en Carissimi. Een selectie van de tekstregels: “Music for a While, shall all your Fears beguile.” “Victorious my heart is! And tears are in vain. For love now has broken its shackles in twain.“
Met deze optimistische noot over de kracht van de muziek beginnen we het nieuwe jaar vol goede moed.
* Het citaat van Merlijn Twaalfhoven is afkomstig uit het essay Toen de muziek van de wereld even stopte. In: Mark Geels en Tim van Opijnen (2015) Nederland in ideeën 2016. Dit is het mooiste ooit. 99 wetenschappers, ondernemers en kunstenaars geven antwoord op 1 vraag van Viktor en Rolf. Amsterdam, Maven Publishing B.V., p. 121.