Verslag van de VAKiR-Zomerschool

Zomerschool heeft zo’n fijne klank: zoiets als vrijblijvend en vrijwillig leren op vrolijke wijze. En fijne klanken waren er volop en alom op de VAKiR-zomerschool op zaterdag 16 juli 2022 in de SKVR-muziekschool aan de Ringdijk!

Maar voor het allemaal zover was heeft de organisatie heel veel nagedacht, onmogelijke puzzels opgelost en hardnekkige plagen verslagen. De leden hebben hier weinig tot niets van gemerkt en zijn verwend met vooraf uitgezochte mooie muziek en passende en enthousiaste docenten.

Er waren drie klassen geformeerd: het cellokwintet Facquiri, een pianistenklas (6 pianisten) en een kwartet (2 violen, 1 hobo en 1 cello), met twee docenten: Nina Hitz voor het kwartet en kwintet en Annette Rogers voor de pianisten.

Het lesrooster voor het kwintet en het kwartet was à la de VAKiR workshops dus in de ochtend 1 uur zelfstudie en 1 uur begeleid studeren en dit nog zo eens in de middag. De pianisten hadden een spannend lesprogramma in duo’s, onder begeleiding van Annette Rogers. En natuurlijk werden we tussendoor weer gefêteerd op een heerlijke lunch inclusief de reeds gesmeerde krentenbolletjes, die die zo heerlijk lui weghappen!

Zelf was ik onderdeel van het kwartet en heb heel erg fijn gemusiceerd dankzij de medekwartet-leden en natuurlijk Nina en Georg Philipp. Wij mochten met zijn vieren namelijk twee hele mooie en sprankelende Telemannkwartetten spelen, te weten: Sonate G-groot TWV 43:G6 en uit Musique de Table het Quartet voor fluit, hobo, viool en continuo. Waarin Welmoed op de viool de fluitpartijen speelde die toch in de hoogte wel eens heel uitdagend lagen op de viool maar dat was geenszins te merken.

Wat klonken we samen fantastisch in de niet zo grote kamer alwaar de akoestiek erg goed was en we elkaar goed konden horen.

Van Nina leerden we waar de accenten lagen in de stukken en hoe we de spanning in bepaalde lijnen konden opbouwen en doorbouwen en dat we goed moesten luisteren naar de cello uiteraard, want die verzorgt de puls! Ook vernamen wij dat Telemann de David Bowie van zijn tijd was of eigenlijk meer Michael Jackson maar die kan nu niet meer.

Als we zelf eventjes stil waren (om het embouchure wat te laten bijkomen en het eelt te laten groeien op de vingers) hoorden we door de muren heen ook de mooie klanken van de andere klassen. Dat maakte nieuwsgierig naar de gevreesde en ook bejubelde optredens die ons nog te wachten stonden.

Na een koffie en theepauze met nu weer lekkere chocolaatjes geserveerd (om ons moed in te eten) togen we naar de aula voor het klapstuk van de dag: de uitvoeringen. Extra leuk was dat er ook familie, vrienden, leden die niet meespeelden en zelfs oud-leden kwamen luisteren.

Wij hebben allen tezamen genoten van de volgende stukken:

• Twee Jamaican Songs van A. Benjaminop 2 piano’s door Froukje en Joris
• Vivace uit Sonate G-groot TWV 43:G6 van G.P. Telemann door het Kwartet
• Greensleeves van R. Vaughan Williams (groene mouwen, leerden wij) op 2 piano’s door Anke en Peter
• Holbergsuite Op. 40 van E. Grieg, in een bewerking voor 5 cello’s, door Facquiri (= Latijn voor VAKiR zo leerden wij ook)

En als de mooiste en best werkende arbeidsvitamine verrasten Erica enGerda ons met een quatre main zodat ‘t stoelen stapelen na de optredens een fluitje van een cent was.

Wat een geslaagde topdag waarbij weer het hele kleurenpalet aan emoties werd beleefd!

Dit smaakt wat mij betreft naar meer dus tot de volgende zomerschool, maar eerst nog de vele andere VAKiR-activiteiten (gauw inschrijven) meemaken!!

Barbara

’s Morgens om 9.30 uur verzamelden we ons op de muziekschool aan de Ringdijk voor de traditionele VAKiR-workshopdag. Binnenlopen met koffie en koekjes en iedereen even zien. Er deden maar liefst 24 leden mee, verdeeld in 10 ensembles, trio’s en duo’s.

Ik was ingedeeld in een ad-hoc ensemble met een pianiste – altijd leuk om weer eens met een andere partner samen te spelen. We hadden van tevoren samen gerepeteerd, stukken van Fauré en Gossec, zodat het in ieder geval ‘onder elkaar stond’. We kregen les van Rik Andriessen, die ons coachte om het karakter van het stuk beter uit de verf te laten komen. Geweldig om les te krijgen, je hoort gewoon hoe je met elkaar vooruit gaat gedurende de dag.  De formule waarbij de ensembles beurtelings les krijgen en oefentijd hebben, werkt nog steeds uitstekend, omdat je tijd hebt om het geleerde direct in te studeren.

Tijdens de goed verzorgde lunch kon je overal enthousiaste verhalen horen van ensembles over hun lessen. Onze docenten slagen erin om het beste uit ieder ensemble naar voren te halen.

Aan het eind van de dag hebben acht van de tien ensembles gedurende vijf minuten laten horen waar ze aan gewerkt hebben. Iedereen hield zich keurig aan de tijd, waardoor het een vlotte en goed verlopende presentatie was.

We luisterden naar een breed scala aan muziek, variërend van Dvorák trio’s tot een Händel piano trio, liederen van Schumann en Tosti tot een Mélodie voor viool en piano van Bloch.

Er was meer dan genoeg om over na te praten bij de borrel – sommigen bleven totdat we echt om 17.30 de opruimwerkzaamheden startten.

Het meest bijzondere van deze dagen vind ik de sfeer. Het is echt een dag die we met elkaar maken. We zetten met elkaar de aula klaar en ruimen die weer op. Ook bij de catering helpen leden mee, waarbij Paula Soullié het meeste doet. We kijken uit naar de volgende workshopdag in april.

Het Atrium is een kleine zorginstelling, wat verscholen tussen de winkels aan de Karel Doormanlaan, waar VAKiR-leden een optreden verzorgden. Het was het derde jaar dat we hier waren, we zijn langzamerhand oudgedienden.

Op 18 januari vormden we met ons drieën maar liefst twee verschillende duo’s; ‘Duo Henriette’ met Riekje op viool en Vera op piano. Het tweede gelegenheidsduo ‘Duo Holst’, Riekje en ik, ontstond omdat we Holst al tijden op de lessenaar hadden en er slechts één aanmelding voor het optreden was. Viool en zang is mooi voor de afwisseling. Toen het programma helemaal rond was, meldde zich alsnog een duo. Zij waren zo aardig om door te schuiven naar een volgende optreden.

Maar liefst meer dan de helft van de bewoners zat op 18 januari al een half uur van tevoren klaar voor ons optreden.  Er stond een eenvoudige piano in de tuinzaal, de programma’s lagen klaar en we kregen meteen thee aangeboden, door een vrijwilligster.

Het optreden duurde precies 45 minuten, omdat ‘Duo Henriette’ goed op de tijd had gelet, en op het laatste moment nog wat onderdelen had geschrapt.

Riekje had veel research gedaan naar Rotterdamse componisten, waar ze ook interessante dingen over vertelde, op een aansprekende manier.

Het publiek was bijzonder geïnteresseerd omdat ze soms naar de Doelen gaan voor een lunchconcert.

Een dame op de tweede rij bleef hardop praten tijdens het optreden waar andere bewoners last van hadden. Zij werd tot stilte gemaand, maar later zagen we dat ze tot helemaal tot rust kwam tijdens een heel eenvoudig wiegenliedje. Er was ook belangstelling van de VAKiR-achterban. Altijd fijn om op te treden met eigen publiek erbij.

Tot slot een aardig dankwoordje van Activiteitenbegeleidster, die ook bijgaande foto maakte. We kregen een bosje tulpen bij het slotapplaus en aardige reacties van bewoners, soms ontroerend. Volgend jaar zijn we weer welkom. We verheugen ons erop.

Op 11 januari 2020 verzamelden ruim 25 VAKiR-leden zich in de muziekschool op de Ringdijk voor ons traditionele Nieuwjaarsconcert. We begonnen een beetje later dan gepland, omdat er een geweldige file op de A20 stond, waardoor sommige leden wat verlaat waren. Maar tenslotte waren we er allemaal en gingen we van start.

Er stonden vier ensembles gepland, maar helaas moest één ensemble afzeggen vanwege ziekte van de pianiste. We hebben een vol uur geluisterd naar prachtige uitvoeringen. Ieder ensemble gaf zelf een korte toelichting op het door hen gekozen stuk, waardoor het publiek werd meegenomen in de betreffende sfeer.

Eerst zong Marianne van den Heuvel begeleid door Geert Woltjer vijf liederen: drie van Jaap Geraerdts (1924-2003) en twee van Robrt Schumann (1810-1856). De tekst kregen de luisteraars op papier uitgereikt, zowel in het Frans of Duits als in de Nederlandse vertaling.

 

Daarna speelde Andrea Vermeulen fluit en Froukje Joosten op de piano drie stukken. Een bewerking voor fluit en piano van Prokofjev (1891-1953) Visiion Fugitive. Daarna een dele uit een sonatine ook van Jaap Geraedts. Als afsluiting een Rêverie van André Caplet.

Het concert werd afgesloten door trio Beet! Met Margreet Kluit aan de pinao, Riekje Kaptein viool en Carien Dagnelie cello. Zij speelden twee stukken, als eerste drie Russische liederen van Glinka (1804-1857) en daarna het derde deel Gipsy van Haydn’s trio in G. Hob XV.

Daarna sprak de voorzitter een korte nieuwjaarswens uit voor de aanwezigen, en hebben we elkaar uitgebreid een gelukkig en muzikaal 2020 gewenst. Een waardige start van het nieuwe jaar.

Zoals langzamerhand traditie is geworden, hebben VAKiR-leden op zaterdag 21 december in de bibliotheek opgetreden. Het programma duurde dit jaar een uur. Uit ervaring wijs geworden, hebben we geen langer programma gepland.

Er hadden zich 4 ensembles gemeld, dus dat was helemaal goed.

We spelen in de bibliotheek allerlei stukken, het hoeft geen kerstmuziek te zijn. De bijdragen waren gevarieerd: piano met klarinet, met fluit, met cello en tenslotte het trio met twee violen met salonmuziek, wat inderdaad een goede afsluiting was. We waren binnen het uur rond.

De opstelling was iets gewijzigd en de hal was flink verbouwd, zodat het geluid niet tot boven in het gebouw doorklonk. Klapstoelen stonden van te voren al uitgeklapt aan weerszijden van de vleugel en we konden er stoelen bijpakken. Optreden met publiek achter je is even wennen, maar iedereen kon zijn stoel verzetten. Het had iets van een straatoptreden op een groot plein.

Het publiek bestond halverwege het optreden uit minstens 40 mensen, waaronder zeker 6 kinderen. Een percentage van meer dan 10% jongeren in de zaal, dat haalt een klassiek optreden in de Doelen niet! Die kinderen wilden langer blijven, maar de ouders namen ze gewoon mee, want die hadden nog meer te doen, zo vlak voor kerst. Er waren behalve ‘onze artiesten’  ook VAKiR-leden die niet optraden en ook bestuursleden, met wie we na afloop gezellig wat gingen drinken. Er kwam nog een heel klein meisje met een zusje uit het publiek naar me toe, die heel verlegen aan me vroeg of we nog meer concerten gaven. Ze speelde nog geen instrument, maar zat op dansles en moest van haar moeder eerst zwemmen leren voordat ze met een instrument aan de gang mocht. Ons optreden is inderdaad heel laagdrempelig voor heel jonge kinderen!!!!

In december 2020 gaan we weer optreden – kerstcadeau voor Rotterdammers.

Marianne van den Heuvel

VAKiR-optreden in de bieb tijdens de nationale voorleeslunch voor ouderen

De centrale bibliotheek nodigde VAKiR uit om op 4 oktober met een aantal ensembles het voorlezen en de lunch op te luisteren. Duo ‘Rothaak’ (naar de achternamen van Peter en Wim) gaven zich als eerste op, met sfeervolle Barokmuziek. Of er nog een viool bij kon? vroeg de medewerker van de bieb. En daar was opeens de aanmelding van Riekje en Vera, die het aandurfden om moderne Rotterdamse muziek te spelen. Bij de binnenkomst was ruim parkeertijd gerekend voor de rollators. We voelde ons jong, met onze instrumenten als houvast. De directeur kwam binnen als een wervelwind, die moeite had om rustig een verhaal voor te lezen met veel ‘verkeerde’ woorden, die hij eigenlijk niet zou willen uitspreken. Maar het moest. Dan maar met een beschaafde ‘bliep’.

Geen gewone blokfluit
We hoorden het verhaal van Maarten Spanjer, dat in heel Nederland werd voorgelezen. Het ging nog over guldens en Willem O Duis, hoe schrijf je dat en wie was dat ook al weer? Maar het verhaal was toch speciaal onder embargo afgeleverd voor dit evenement. Wim en Peter kregen vervolgens de juiste aandacht voor hun samenspel. Tijdens de muziek merkte een dame op dat Wim nu een heel andere fluit te pakken had en of ze dat goed zag. Wim pauzeerde even om uit te leggen dat dit geen gewone blokfluit was, maar een traverso. Dat combineert erg goed met het clavecimbel waar Peter meestal op speelt, terwijl hij nu wat fors speelde op de net gestemde vleugel, met de klep helemaal open. Wim pakte de draad weer op en samen speelden ze geconcentreerd en virtuoos tot het eind.

Week van de eenzaamheid
Riekje en Vera kondigden zelf aan waarom deze muziek van een Joodse Rotterdammer gespeeld moest worden. Ze speelden vlot en vrolijk in hun mooie gebloemde jurken en waren een voorbeeld van: let niet op de leeftijd maar op kwaliteit. Het thema van de lunch was ook de ouderenweek en eenzaamheid. Als je een muziekinstrument speelt, en je bent lid van VAKiR dan kom je steeds met nieuwe mensen in contact en met een publiek. Van sommige leden hoor ik dat het hun levensader is, juist in moeilijke periodes. We hebben met dit optreden onszelf en ook het publiek een plezier gedaan We hielden er lovende woorden en een flink stuk chocola aan over. Met Kerst staan we weer paraat om onszelf en andere Rotterdammers met onze muziek over deze soms moeilijke dagen heen te tillen.

Marianne van den Heuvel

Verslag van optreden Botanische tuin, 12.5.19 (Moederdag)

Voor dit optreden had ik twee ensembles uitgenodigd van blazers en gitaristen die afwisselend optraden. Dit bood variatie in bezetting, maar gaf de blazers ook adempauze. Het was de tweede keer dat we hier met VAKiR optraden. De tent stond al klaar met vijf stoelen voor het blaaskwintet, evenals de kopietjes van het programma. Het vaandel uitrollen en stevig opzetten gaat steeds beter. Er moesten stenen op het voetstuk, zodat het niet omwoei. Ineke, hielp me. We hadden afgesproken dat de musici hun eigen programma zouden toelichten, ik deed alleen het begin en de afsluiting. Het repertoire was toepasselijk en Paula presenteerde heel plezierig zoals altijd. Achterin op het terras zaten mensen aan tafel te luisteren, en vooraan zat een tafel te praten. Toen ik vroeg of het iets zachter kon, pasten ze zich meteen aan. De buren van de tuin, klapten vanaf hun balkon in de verte. De gitaristen hadden minder volume, maar versterking is niet de oplossing. Ook hun repertoire was gevarieerd. Het geheel duurde non-stop wel anderhalf uur, wat enerzijds te lang was, maar iedereen liep in en uit. Het werd gelukkig niet tot achtergrondmuziek. Na ieder stuk volgde applaus. De officiële fotograaf maakte foto’s, die hij beloofde op te sturen. Het was even wennen voor de musici dat hij zo dichtbij kwam, maar het leverde mooie foto’s op. Nel van Holst, de coördinatrice bedankte alle musici en ze gaf ons allemaal een mooie paarse bloem. Ik had voor iedereen een VAKiR-potlood, ook leuk voor niet VAKiR-leden die meededen en als aandenken voor Nel. Na afloop die heerlijke rabarbercake van Ineke, want de hapjes op de kramen waren tijdens het spelen al aardig opgeraakt. Ik was opgelucht dat het allemaal goed ging, want een oudere dame maakte nog een zijdelingse val in de tent, over de stenen die we hadden gebruikt om het vaandel te verzwaren.

Samenvattend: musici hebben hun programma onderling goed op elkaar afgestemd, zodat de blazers twee adempauzes hadden. Het omgevingsgeluid van pratende mensen en de fotograaf waren leerzaam. Het was mooi zonnig weer, maar in de schaduw onder de tent was het koud. Uit de tent komen was geen optie, zeiden de blazers. De akoestiek was voor gitaar niet al te gunstig, maar het duo versterkte elkaar.

Alles wat fout kon gaan ging goed: de vallende cake bleef heel, de vallende dame bleef ongedeerd en er viel geen regen. Maar wat hebben die teddyberen nu gegeten tijdens die picknick? Het klonk niet alleen vrolijk, maar ook beangstigend. Op spannende momenten is het blaaskwintet op zijn allerbest.

Kort, afwisselend en romantisch
Optreden in De Leeuwenhoek, zondagmiddag 17 maart 2019

Net als een jaar geleden waren we welkom in de ontmoetingszaal van De Leeuwenhoek. Het was ditmaal niet zo’n lang programma. De afwisseling tussen Schumann’s Romances, gespeeld door Martin (piano) en Carla (klarinet) en de Zeven Spaanse volksliederen van De Falla met veel liefdesverdriet, zang (Marianne) en piano (Geert), werkte erg goed. Carla had een heldere en informatieve toelichting over Romantiek en hoe je dat bij Schumann kon horen. De Spaanse liederen kregen een toelichting per lied. Er zaten zelfs Spaanstaligen in de zaal, die het feilloos konden meevoelen (De Leeuwenhoek staat immers in het Oude-Westen) en na ieder lied werd geapplaudisseerd. De zaal zat goed vol en het half uur dat wij speelden was het muisstil. Dat er eens iemand aan de wandel gaat, zijn geluiden die erbij horen en die niemand storen. Dan is een half uur met twee ensembles precies de juiste concentratieboog.
De piano was goed gestemd en de houtenvloer en houten tafels zorgden voor prima akoestiek. Er was een microfoon voor de toelichting. De activiteitenbegeleidster sprak een woordje als welkom en na afloop om ons te bedanken. We kregen ons natje en droogje van te voren en na afloop. Er was behalve aanhang van de musici ditmaal slechts één VAKiR-lid in de zaal. Wel leuk om nog even aan een stamtafel na te praten en een reactie te horen van het ene VAKiR-lid en van de Spaanstalige bewoner.